Δευτέρα 19 Απριλίου 2010

Εδεσσα: Η πόλη των νερών

Aνήκει στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας, είναι η πρωτεύουσα του νομού Πέλλας και την αποκαλούμε Εδεσσα. Το όνομά της είναι φρυγικής ετυμολογικής προέλευσης και σημαίνει «πόλη μέσα στο νερό». Η εννοιολογική εξήγηση του ονόματός της αποτυπώνει με απόλυτη ακρίβεια τη γεωγραφική φυσιογνωμία της, καθώς είναι μια πόλη στην οποία το υγρό στοιχείο έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.

Η ιστορία της ξεκινάει πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια, ενώ όλες οι επιστημονικές πηγές συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι ήταν μια πόλη που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε πολλές ιστορικές φάσεις του ελληνικού έθνους. Σήμερα είναι μια μοντέρνα πολιτεία με φήμη που ξεπερνά τα στενά ελληνικά όρια. Οι περήφανοι καταρράκτες της την έχουν κάνει διάσημη σε όλους τους αμετανόητους ταξιδιώτες.


Ιστορική διαδρομή

Κατοικήθηκε για πρώτη φορά στους αρχαίους χρόνους και διέθετε μια σπουδαία ακρόπολη, πάνω στην οποία είναι χτισμένη η σημερινή πόλη. Το 168 π.Χ. κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους, οι οποίοι τη θεωρούσαν κομβική επαρχία καθότι βρισκόταν στην υψίστης γι’ αυτούς σημασίας Εγνατία οδό. Ο Ρωμαίος ποιητής Τίτος Λίβιος την αναφέρει σε κάποιο από τα έργα του ως πόλη ευγενή και αξιόλογη, ενώ μέχρι το 250 μ.Χ. είχε δικό της νόμισμα, κάτι που οι Ρωμαίοι κατακτητές είχαν επιτρέψει σε ελάχιστες πόλεις.

Στα χρόνια που ακολούθησαν ο τοπικός πληθυσμός πέρασε πολλές και μεγάλες φουρτούνες. Υποδουλώθηκε στους Βούλγαρους, κατελήφθη από τους Σέρβους, προσαρτήθηκε βιαίως στην οθωμανική αυτοκρατορία και το 1395 έζησε έναν ισχυρότατο σεισμό, ο οποίος «γέννησε» το γεωλογικό φαινόμενο των καταρρακτών της.

Στα 1780 η οθωμανική αυτοκρατορία επέτρεψε στην πόλη να λειτουργήσει δικό της ελληνικό εκπαιδευτικό ίδρυμα και έτσι δημιουργήθηκε το διάσημο «Ελληνομουσείο», όπου διδάσκονταν τα αρχαία ελληνικά. Η διδασκαλία της ελληνικής παιδείας διαδόθηκε γρήγορα στον λαό της Εδεσσας, ο οποίος πρωτοστάτησε στην ελληνική επανάσταση του 1821.

Η Εδεσσα απελευθερώθηκε και εντάχθηκε στο ελληνικό κράτος κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Η ακριβής ημερομηνία της απελευθέρωσής της είναι η 18η Οκτωβρίου 1912. Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν χρόνια ακμής για την πόλη. Σε αυτήν την εξέλιξη συνέβαλε και η εγκατάσταση προσφυγικών πληθυσμών από τη Μικρά Ασία, αφού στην πόλη βρέθηκαν δημιουργικοί Μικρασιάτες -εκπρόσωποι της πάλαι ποτέ αστικής τάξης των μικρασιατικών παραλίων- οι οποίοι πρόσφεραν τις γνώσεις και την εργατικότητά τους στην τοπική οικονομία.

Τη δεκαετία του ’30 συνακόλουθη της οικονομικής ανάπτυξης ήταν και η πολιτιστική, και η Εδεσσα είχε στην επικράτειά της θέατρα, πολιτιστικά κέντρα, εφημερίδες και παρουσίαζε πλούσια καλλιτεχνική δράση. Ωστόσο η ακμή και το καλλιτεχνικό πνεύμα χάθηκαν την εποχή του ’40, όταν ενέσκηψε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και κατέστρεψε τα πάντα.

Τη δεκαετία του ’60 άρχισαν να κλείνουν οι βιομηχανίες και τα εργοστάσια στην περιοχή της Πέλλας, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει έντονο μεταναστευτικό κύμα προς την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη αλλά και προς χώρες του εξωτερικού όπως η Γερμανία, η Αυστραλία, το Βέλγιο και οι ΗΠΑ. Σήμερα η πόλη έχει αποκτήσει και πάλι την παλιά αίγλη της.
Στους καταρράκτες
Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό του μέσου ανθρώπου όταν ακούει το όνομα της Εδεσσας σαφώς είναι οι καταρράκτες της. Το σπάνιας ομορφιάς γεωλογικό φαινόμενο περιλαμβάνει τον μεγάλο καταρράκτη Κάρανο, με το νερό να πέφτει από ύψος περίπου 70μ., τον διπλό καταρράκτη και το σπήλαιο κάτω από τον βράχο.

Σε κοντινή απόσταση από το πάρκο των καταρρακτών υπάρχει και το υπαίθριο Μουσείο Νερού, τα τμήματα του οποίου αποκαλύπτουν το βιομηχανικό παρελθόν τής Εδεσσας που ήταν άμεσα συνυφασμένο με τη χρήση του νερού. Ιδιαίτερης σημασίας είναι και οι αρχαιολογικοί χώροι της, όπως το Τείχος της Εδεσσας που κατασκευάστηκε το 302 π.Χ. και σώζεται σήμερα σε ύψος πέντε μέτρων και η νότια πύλη της αρχαίας πόλης στην περιοχή Λόγγος.

Σημαντικά αξιοθέατα στην ευρύτερη επικράτεια της Εδεσσας είναι ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η λεγόμενη παλαιά μητρόπολη που εκτείνεται στη συνοικία Βαρόσι και ο Ιερός Ναός Αποστόλων Πέτρου και Παύλου με τις σπάνιες βυζαντινές τοιχογραφίες του. Μέσα στο αστικό κέντρο τής Εδεσσας, σήμα κατατεθέν είναι το μεγαλόπρεπο ρολόι της, το οποίο κατασκευάστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα από τον ντόπιο τεχνίτη Κωνσταντίνο Ζήση, ενώ ακριβώς δίπλα βρίσκεται και το κτίριο του πολιτιστικού συλλόγου «Μέγας Αλέξανδρος» που άρχισε τις δραστηριότητές του το 1922. Ακόμη και σήμερα ο εν λόγω σύλλογος είναι ένα ακμαίο κύτταρο πολιτισμού και καλλιτεχνικής δράσης διοργανώνοντας εικαστικές εκθέσεις, προβολές ταινιών, παρουσιάσεις θεατρικών κ.λπ.


INFO

Η μετάβαση από την Αθήνα στην Εδεσσα μπορεί να γίνει οδικώς και η απόσταση των 345 χιλιομέτρων που χωρίζει τις δύο πόλεις εκτιμάται σε περίπου τέσσερις ώρες οδήγησης. Αλλη λύση είναι η σιδηροδρομική μετάβαση από την Αθήνα στο Πλατύ Ημαθίας και από εκεί με μετεπιβίβαση σε άλλη γραμμή μέχρι την Εδεσσα. Το συνολικό σιδηροδρομικό ταξίδι αγγίζει τις έξι ώρες. Από τη Θεσσαλονίκη η οδική μεταφορά είναι πολύ πιο σύντομη, καθώς η απόσταση μεταξύ των δύο πόλεων είναι μόλις 80 χιλιόμετρα.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Η πόλη της Εδεσσας προσφέρει πολλά και ποικίλα καταλύματα στους επισκέπτες της, οι οποίοι καλούνται να επιλέξουν αυτό που ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία τους. Το «Αίγαι Hotel» είναι ένα περίτεχνο μοντέρνο ξενοδοχείο που παρέχει υψηλές υπηρεσίες διαμονής. Διαθέτει είκοσι τέσσερα δωμάτια με όλες τις σύγχρονες ανέσεις και artistic διακόσμηση. Στις παροχές του περιλαμβάνεται η χρήση της εσωτερικής θερμαινόμενης πισίνας και της σάουνας. Σημαντική πτυχή επίσης είναι και η γεωγραφική θέση τού ξενοδοχείου, καθώς περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση από κερασιές και πλατάνια. Για περαιτέρω πληροφορίες, επικοινωνήστε στο τηλ. 23810-29888 ή περιηγηθείτε στο site www.aigai-hotel.gr.


ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ


Η Εδεσσα είναι μια πόλη μάλλον αυτάρκης γαστρονομικά, καθώς έχει ευρεία γκάμα προϊόντων στην παραγωγή τροφίμων. Το μέλι, τα φρούτα, τα γλυκά του κουταλιού, το τυρί μπάτσο, οι καυτερές πιπεριές, το τσίπουρο και τα φρέσκα ζυμαρικά είναι προϊόντα που κυριαρχούν στην τοπική αγορά προσφέροντας υψηλές απολαύσεις. Κάντε τις αγορές σας και θα μας θυμηθείτε. Επιπλέον σας προτείνουμε να γευματίσετε στην ταβέρνα «Φίλιππας», η οποία είναι παραδοσιακή και μετρά τριάντα τέσσερα χρόνια λειτουργίας. Στον «Φίλιππα» μπορεί να δοκιμάσετε υπέροχα ψαρικά και θαλασσινά, με τις πέστροφες και τις καραβίδες να είναι best sellers, αλλά και μοναδικά κρεατικά μαγειρεμένα με τοπικές συνταγές. Για περαιτέρω πληροφορίες, επικοινωνήστε στο τηλ. 23810-92208 ή σερφάρετε στον διαδικτυακό τόπο www.tavernafilippas.gr.

TIPS


- Σε μικρή απόσταση από το κέντρο της πόλης υπάρχει ένα πανέμορφο καταπράσινο δάσος, το οποίο αξίζει να επισκεφθείτε. Είναι το δάσος της Γαβαλιώτισσας που πήρε το όνομά του από ομώνυμο μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία, το οποίο κτίσθηκε τον 14ο αιώνα και δυστυχώς δεν υπάρχει πια. Το δάσος προσφέρεται για φυσιολατρικές δραστηριότητες και πικ-νικ, ενώ μέσα σε αυτό υπάρχει ανοιχτό θέατρο δυο χιλιάδων θέσεων, όπου δίνονται παραστάσεις και συναυλίες.
- Στην ταβέρνα «Φίλιππας» μην παραλείψετε να παραγγείλετε ως επιδόρπιο το διάσημο ραβανί του, το οποίο σερβίρεται με παγωτό. Είναι μια ιδιαίτερη γευστική απόλαυση.
- Μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε τη βυζαντινή γέφυρα, η οποία ήταν μέρος της αρχαίας Εγνατίας οδού που ένωνε την Αδριατική θάλασσα με την Κωνσταντινούπολη. Η περιοχή γύρω από τη γέφυρα είναι κατάφυτη και ενδείκνυται για... φωτογράφηση, αν αυτό είναι στα χόμπι σας! Ενδεικτικό της ομορφιάς τής φύσης στη βυζαντινή γέφυρα είναι και το γεγονός ότι προσπάθησε να την αποτυπώσει στον καμβά του ο διάσημος Σουηδός ζωγράφος Bertil Kumlien.
- Σημαντικό αρχιτεκτόνημα είναι και το Γενί Τζαμί, το οποίο χτίστηκε κατά το βυζαντινό πρότυπο και θυμίζει μικρογραφία της Αγίας Σοφίας. Το Γενι Τζαμί θεμελιώθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και ήταν το έκτο τζαμί της πόλης. Το 1937 το επίσημο ελληνικό κράτος το κήρυξε διατηρητέο κτίσμα και εν συνεχεία χρησίμευσε ως μουσείο. Σήμερα είναι χώρος φύλαξης αρχαιολογικών ευρημάτων αλλά η αρχιτεκτονική τεχνοτροπία του καθιστά και το ίδιο σημαντικό αξιοθέατο.

ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΡΛΙΑΡΟΣ  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Γράψτε ελεύθερα τα σχόλια σας αρκεί να μην είναι υβριστικά.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...